Ο βασικός λόγος που δεν μπορούν να εκδοθούν σωστά και έγκαιρα οι συντάξεις είναι γιατί δεν υπάρχουν πλήρη στοιχεία για το ιστορικό κάθε ασφαλισμένου. Προκειμένου να γίνει κατανοητό τι συμβαίνει θα εξετάσουμε το ανάλογο του “ασφαλιστικού λογαριασμού” με την διαχείριση ενός λογαριασμού σε τράπεζες. Ας υποθέσουμε ότι έχουμε 35 τράπεζες, όσα δηλαδή ήταν τα διαφορετικά ασφαλιστικά ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ, οι οποίες ενοποιούνται. Κάθε τράπεζα έχει διαφορετικό σύστημα διαχείρισης λογαριασμών, διαφορετική κωδικοποίηση των στοιχείων των καταθετών, διαφορετικό πληροφοριακό σύστημα, και διαφορετικό βαθμό ψηφιοποίησης των καταθέσεων. Δηλαδή, τμήμα των καταθέσεων είναι σε πληροφοριακό σύστημα και τμήμα είναι σε χειρόγραφες καρτέλες. Εάν ο πελάτης αυτής της υποθετικά ενιαίας τράπεζας προσερχόταν στο γκισέ ή έμπαινε στο πληροφοριακό σύστημα της ενιαίας τράπεζας, δεν θα μπορούσε να μάθει ποιες είναι συνολικά οι καταθέσεις του.
Ας θυμηθούμε πολύ συνοπτικά, βήμα-βήμα, τι έχει συμβεί από το 2019, που η σχετική πλειοψηφία των ψηφοφόρων επέλεξε την σημερινή κυβέρνηση να λύσει και το πρόβλημα της έγκαιρης έκδοσης των συντάξεων. Επίσης, ας αγνοήσουμε την εύκολη απάντηση ότι για την αδυναμία έκδοσης των συντάξεων φταίνε οι προηγούμενες κυβερνήσεις κι ας εξετάσουμε βήμα-βήμα τι έγινε και, κυρίως, γιατί ακόμη και σήμερα δεν υπολογίζονται σωστά οι συντάξεις.
Με το που αναλαμβάνει ο νέος υπουργός Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κ. Γ. Βρούτσης, ορίζει επικεφαλής στον ΕΦΚΑ κομματικό του συνεργάτη. Χωρίς να έχει υπάρξει σημαντική πρόοδος στην έκδοση των συντάξεων, πάρα τις διαδοχικές εξαγγελίες για την ηλεκτρονική έκδοση των συντάξεων με ένα κλικ, τον Ιανουάριο του 2021 αντικαθίσταται από νέο υπουργό, τον κ. Κ. Χατζηδάκη, ο οποίος συνεχίζει τις εξαγγελίες για ηλεκτρονική έκδοση των συντάξεων και σύντομα αντικαθιστά τον διοικητή του ΕΦΚΑ με στέλεχος δικής του επιλογής και αρχίζει εντατική διαδικασία για επιτάχυνση της έκδοσης των συντάξεων. Προσλαμβάνονται και εκπαιδεύονται ιδιώτες για την έκδοση τους και ιδρύεται μεταξύ πολλών άλλων ρυθμίσεων και το Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης, το οποίο θα διοικείται από πιστοποιημένους επαγγελματίες(sic).
Οι συντάξεις εκδίδονται πιο σύντομα, αλλά σε μεγάλο ποσοστό έχουν υπολογιστεί λάθος γιατί το ασφαλιστικό ιστορικό κάθε ασφαλισμένου δεν είναι πλήρες.
Τι θα έπρεπε να είχε κάνει η κυβέρνηση από το πρώτο κιόλας εξάμηνο που ανέλαβε, αντί για πειραματισμούς, πρόσληψη ιδιωτών, ιδιώτες μάνατζερ στον ΕΦΚΑ και ίδρυση νέων οργανισμών; Να είχε ξεκινήσει την αναδιοργάνωση του ΕΦΚΑ και να ζητήσει από την βουλή την έγκριση να αναθέσει σε κοινοπραξία αξιόπιστων εταιρειών που θα αναλάμβαναν την ψηφιοποίηση, τον καθαρισμό και την κανονικοποίηση του ασφαλιστικού ιστορικού όλων των ασφαλισμένων από όλα τα ταμεία και τον ανασχεδιασμό του πληροφοριακού συστήματος αξιοποιώντας τις καλές πρακτικές από τα υπάρχοντα συστήματα σε συνεργασία με τους υπαλλήλους του ΕΦΚΑ, ενώ παράλληλα θα εκπαίδευε τους υπαλλήλους του ενιαίου ΕΦΚΑ στην χρήση του νέου συστήματος.
Η λύση δεν μπορεί να είναι η επιλογή “μάνατζερ” από τον ιδιωτικό τομέα, αλλά η επιλογή των πιο ικανών στελεχών από το δημόσιο τομέα, χωρίς κομματικά κριτήρια, από το ΑΣΕΠ και με τις ανάλογες αμοιβές. Καταλήγει «ανέκδοτο»: Το κόμμα που κυβερνά και ορίζει κομματικές διοικήσεις σε όλους τους δημόσιους φορείς, να δυσφημεί τους δημοσίους υπαλλήλους, υποστηρίζοντας ότι διορίζοντας εκτός ΑΣΕΠ διευθυντικά στελέχη στον ΕΦΚΑ, που συνήθως είναι έμπιστα κομματικά στελέχη των υπουργών, θα βελτιωθεί η διαδικασία έκδοσης συντάξεων. Και επιπλέον… να μην φροντίζει έγκαιρα για την ψηφιοποίηση και καθάρισμα των μητρώων των ασφαλισμένων.
Θόδωρος Καρούνος, ερευνητής, ΕΜΠ και αντιπρόεδρος του Οργανισμού Ανοιχτών Τεχνολογιών(ΕΕΛΛΑΚ)
—
Άρθρο που δημοσιεύθηκε στα ΝΕΑ.
