Μπορεί το εγχείρημα του εμβολιασμού να αλλάξει για πάντα τον τρόπο που αντιμετωπίζει το κράτος τους πολίτες;
Το εγχείρημα του εμβολισμού αποτελεί πρόκληση για όλους μας. Πέραν όμως της υγειονομικής του αξίας με τη δημιουργία τοίχους ανοσίας για τον ιό, έχει δυνητικά και συμβολική αξία καθότι μπορεί να αλλάξει ριζικά τον τρόπο που αντιμετωπίζει το κράτος τους πολίτες με ψηφιακά μέσα. Ο εμβολιασμός είναι ένα πολύπλοκο εγχείρημα με δύσκολη επιχειρησιακή πλευρά που απευθύνεται στο σύνολο του πληθυσμού. Δίνει την δυνατότητα σε ψηφιακά εγγράμματους και μη να εξυπηρετηθούν με απλό και κατανοητό τρόπο. Σχεδόν το σύνολο των μεγάλων πληροφοριακών συστημάτων που χρησιμοποιούνται στο ελληνικό δημόσιο έχουν σχεδιαστεί χωρίς να μειώνουν αισθητά την γραφειοκρατία και να βελτιώνουν την εμπειρία του μέσου χρήστη. Έχει ενδιαφέρον όμως να παρατηρήσει κανείς ότι οι υπηρεσίες που έχουν αναπτυχθεί το τελευταίο διάστημα όπως η υπεύθυνη δήλωση-εξουσιοδότηση( https://www.gov.gr/ipiresies/polites-kai-kathemerinoteta/upeuthune-delose-kai-exousiodotese ) στο πλαίσιο του gov.gr και το emvolio.gov.gr αντιστρέφουν την προηγούμενη λογική.
Η σημερινή πρόκληση είναι πως με βάση την εμπειρία των εφαρμογών της υπεύθυνης δήλωσης, της εξουσιοδότησης και το emvolio.gov.gr μπορεί να ξεκινήσει ο ανασχεδιασμός όλων εφαρμογών του δημοσίου τομέα με την ενεργή συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων. Προϋπόθεση για κάτι τέτοιο είναι να σταματήσει ο σχεδιασμός φαραωνικών έργων πληροφορικής και να επικρατήσει η ευέλικτη ανάπτυξη έργων λογισμικού, με βάση διαδοχικά μικρά βήματα ανάπτυξης και συνεργασία των ομάδων ανάπτυξης με τα εμπλεκόμενα μέρη. Στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχουν πολλές καλές πρακτικές που προσφέρονται για μεταφορά τεχνογνωσίας.
Γιατί όμως η υπεύθυνη δήλωση, η εξουσιοδότηση και το emvolio.gov.gr έχουν αυτά τα εντυπωσιακά αποτελέσματα; Πρώτον, γιατί εμπιστεύονται τον πολίτη και του επιτρέπουν με στοιχεία που ήδη διαθέτει( ΑΦΜ, ΑΜΚΑ, κωδικούς taxis και κινητό ) να χρησιμοποιήσει αυτές τις υπηρεσίες και δεύτερον γιατί αντλούν στοιχεία από υπάρχοντα πληροφοριακά συστήματα. Στο πλαίσιο αυτό μπορούν να οργανωθούν πολλές υπηρεσίες του δημόσιου ώστε να μην χρειάζεται να επισκέπτεται ο πολίτης τις διαφορετικές υπηρεσίες για να εξυπηρετηθεί. Πρέπει να αξιοποιηθούν τα υπάρχοντα μητρώα που τηρεί ο δημόσιος τομέας και οι ψηφιακές υπηρεσίες να οργανωθούν με βάση τις πολιτοκεντρικές τεχνικές σχεδιασμού των υπηρεσιών( με συμμετοχικό σχεδιασμό με όλους τους εμπλεκόμενους). Ειδικότερα το ΕΣΥ μπορεί άμεσα να ωφεληθεί από την εμπειρία του εγχειρήματος του εμβολιασμού με την προϋπόθεση ότι στις θέσεις ευθύνης τοποθετούνται στελέχη με αξιοκρατικά κριτήρια που αξιολογούνται τακτικά και με διαφάνεια για τις επιδόσεις τους. Το προφανές ερώτημα είναι γιατί έως σήμερα δεν είχε υλοποιηθεί κάτι παρόμοιο. Τεχνοκρατικά ο δημόσιος και ο ιδιωτικός τομέας στην Ελλάδα είχαν την δυνατότητα να υλοποιήσουν παρόμοιες υπηρεσίες. Προφανώς, βοήθησε ότι σχεδόν όλες οι αρμόδιες υπηρεσίες συγκεντρώθηκαν στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης με σημαντικές οριζόντιες αρμοδιότητες, αλλά ο πιο σημαντικός παράγοντας είναι ότι η ηγεσία του Υπουργείου έχει τεχνοκρατική και πολιτική επάρκεια στο σχεδιασμό σύνθετων έργων Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών. Τυχόν ατέλειες υπάρχουν, όπως η έλλειψη τηλεφωνικής υποστήριξης χρηστών για επίλυση προβλημάτων που παρουσιάζονται κατά την χρήση των εφαρμογών ή η απουσία δυνατότητας για αναφορά τυχόν προβλημάτων ή/και προτάσεων για βελτιώσεις μέσα από τις ίδιες τις εφαρμογές. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να διορθωθούν, ούτε και ακυρώνουν μια από τις πιο επιτυχημένες ψηφιακές πρωτοβουλίες των τελευταίων ετών.
—
To άρθρο δημοσιεύθηκε στα ΝΕΑ.