Σύντομο ιστορικό της ΔΙΑΥΓΕΙΑΣ

Το παρακάτω συντάχθηκε ως σχόλιο στο “  http://www.ictplus.gr/default.asp?pid=30&rID=22724&ct=0&la=1 …Ο συνεχώς αυξανόμενος όγκος δεδομένων και χρηστών οδήγησε το υπουργείο Εσωτερικών στην έναρξη διαγωνιστικής διαδικασίας για την αναβάθμιση της εφαρμογής. Πηγή χρηματοδότησης είναι το ΕΣΠΑ και η διαγωνιστική διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη και αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα.”

Eίναι καλό να μαθαίνουμε από την πρόσφατη ιστορία της κάθε δράσης, για να μην δημιουργείται η εντύπωση ότι όλα αρχίζουν από το μηδέν.

Το βασικό συμπέρασμα είναι, ότι εάν δεν υποστηρίζεται έγκαιρα η εφαρμογή κάθε νόμου με επιχειρησιακό σχέδιο που αξιοποιεί όλες τις υπάρχουσες υποδομές και το κατάλληλο ανθρωπινό δυναμικό θα υπάρχουν νόμοι που δεν θα εφαρμόζονται έγκαιρα.

Η ΔΙΑΥΓΕΙΑ εφαρμόστηκε έγκαιρα, αλλά η η συνέχεια της χάθηκε στις συνήθεις δαιδαλώδης διαδικασίες υλοποίησης έργων πληροφορικής και όχι μόνο…

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Προεκλογικά, ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπανδρέου, είχε καταθέσει από το 2005 πρόταση νόμου για τη διαφάνεια  που περιλάμβανε την υποχρεωτική ανάρτηση κάθε απόφασης της κυβέρνησης στο διαδίκτυο. Για την τεχνική επεξεργασία αυτής της πρότασης τον Μάρτιο του 2009 συγκροτήθηκε με απόφαση του η Ομάδα Εθελοντών για την Διαφάνεια στο πλαίσιο της επιτροπής ηλεκτρονικής διακυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ.  Στο πλαίσιο υλοποίησης του κυβερνητικού προγράμματος* ο Υπουργός Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Γιάννης Ραγκούσης, συγκρότησε νομοπαρασκευαστική επιτροπή για σύνταξη του νόμου για την διαφάνεια, τον Ιούλιο του 2010 ψηφίστηκε ο Ν.3861/10. Το opengov και η ΔΙΑΥΓΕΙΑ ήταν από τις πρώτες δράσεις που άρχισαν να υλοποιούνται από την νέα κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 2009 μαζί με τις μεγάλες δράσεις ΤΠΕ που επελέγησαν ως προτεραιότητες της κυβέρνησης.

Ο ΝΟΜΟΣ

Με τον Ν.3861/10 «Ενίσχυση της διαφάνειας με την υποχρεωτική ανάρτηση νόμων και πράξεων των κυβερνητικών, διοικητικών και αυτοδιοικητικών οργάνων στο διαδίκτυο «Πρόγραμμα Διαύγεια» …», εισάγεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα η υποχρέωση ανάρτησης πράξεων και αποφάσεων των κυβερνητικών και διοικητικών οργάνων στο Διαδίκτυο με κύριο στόχο να αποφέρει τη μέγιστη δημοσιότητα της κυβερνητικής πολιτικής και της διοικητικής δράσης μέσω της ευρείας δημοσιότητας και της πρόσβασης στη πληροφορία που προοδευτικά θα μπορεί συντελέσει σε αλλαγή κουλτούρας σε όλη τη Δημόσια Διοίκηση. Από την παρουσίαση της ΔΙΑΥΓΕΙΑΣ στην εναρκτήρια συνάντηση της πρωτοβουλίας των Ηνωμένων Εθνών για την Ανοιχτή Διακυβέρνηση (http://www.opengovpartnership.org/country/greece) διαπιστώθηκε ότι ο Ν.3861/10 είναι η πιο εκτεταμένη εφαρμογή διαφάνειας παγκοσμίως.

Η ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ

Οι διαδικτυακές εφαρμογές για την τεχνική υποστήριξη της ΔΙΑΥΓΕΙΑΣ, σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν την άνοιξη του 2010 με ανοικτό λογισμικό από την ομάδα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης του Γραφείου του Πρωθυπουργού( http://egovict.blogspot.gr/ ) με την τεχνική υποστήριξη του Εθνικού Δικτύου Έρευνας και Τεχνολογίας και φιλοξενούνται έως και σήμερα σε υφιστάμενες υποδομές του “opengov private cloud” του ΕΔΕΤ.  Παράλληλα από τον Μάρτιο του 2010 άρχισε να σχεδιάζεται από στελέχη του Υπουργείου έργο ώστε εξωτερικός ανάδοχος να αναλάβει να επεκτείνει και να υποστηρίξει την πιλοτική εφαρμογή.  Το έργο αυτό, με Φορέα Υλοποίησης την ΚτΠ ΑΕ έως σήμερα δεν έχει αρχίσει να υλοποιείται. Έτσι, έως και σήμερα η ΔΙΑΥΓΕΙΑ, λειτουργεί με τις πιλοτικές εφαρμογές που αναπτύχθηκαν το 2010.  Αν την άνοιξη του 2010 ξεκινούσε μόνο η διαγωνιστική διαδικασία χωρίς παράλληλα να ξεκινήσει υλοποίηση του πιλοτικού με αξιοποίηση υφιστάμενων υποδομών και ανθρώπινου δυναμικού, τώρα δε θα υπήρχε η ΔΙΑΥΓΕΙΑ.  Η ΔΙΑΥΓΕΙΑ θα ήταν μόνο μια ιδανική ρομαντική ιδέα και όχι εκατομμύρια δημοσιοποιημένες αποφάσεις από 3.500+ φορέων.

Ο ΤΡΟΠΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Ο τρόπος υλοποίησης του προγράμματος ΔΙΑΥΓΕΙΑ ήταν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες της επιτυχίας του. Σε επίπεδο υπουργείων, συγκροτήθηκαν ομάδες διοίκησης έργου(ΟΔΕ) μέσω ανοικτής πρόσκλησης στο http://www.opengov.gr/. H προσέγγιση αυτή εφαρμόστηκε με επιτυχία, οριζόντια σε όλη τη Δημόσια Διοίκηση. Στις ΟΔΕ κατά πλειοψηφία συμμετείχαν στελέχη τα οποία πραγματικά ενδιαφέρονταν για τη Διαφάνεια και εργαζόμενοι χωρίς καμία επιπλέον αμοιβή συνέβαλαν στην καθολική εφαρμογή του νόμου σε χιλιάδες φορείς. Ο σχεδιασμός αυτός οδήγησε στην αποτελεσματική εφαρμογή του νόμου αμέσως μετά από την ψήφιση του. Το τεχνολογικό μοντέλο ανάπτυξης του Προγράμματος Δι@ύγεια βασίζεται στην “ανοικτή αρχιτεκτονική” και στο “ανοικτό περιεχόμενο”.  Με αυτόν τον τρόπο, ενδιαφερόμενοι πολίτες αλλά και επιχειρήσεις μπορούν να αναπτύξουν εφαρμογές προστιθέμενης αξίας χρησιμοποιώντας το ανοικτό περιεχόμενο του προγράμματος.

Η ΔΙΑΥΓΕΙΑ ΣΗΜΕΡΑ

Στην σελίδα των στατιστικών παρουσιάζονται αναλυτικά στοιχεία για 3532 Φορείς. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2010 καταχωρήθηκαν 191,147 αποφάσεις, το 2011 3,080,315 & το 2012 3,642,017. Ο μεγάλος αριθμός αποφάσεων και η μεγάλη χρήση καθώς και το γεγονός ότι λειτουργεί με τις πιλοτικές εφαρμογές που αναπτύχθηκαν για να καλύψουν την 1η φάση λειτουργίας έως την ανάθεση του έργου από την ΚτΠ ΑΕ, είναι οι βασικοί λόγοι για τους οποίους παρατηρούνται κάποια προβλήματα.

ΤΟ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΔΙΑΥΓΕΙΑΣ

Γύρω από τη ΔΙΑΥΓΕΙΑ, έχει σχηματιστεί ένα δυναμικό οικοσύστημα. Αυτό περιλαμβάνει πάνω από δέκα χιλιάδες στελέχη της δημόσιας διοίκησης που την χρησιμοποιούν καθημερινά και ως εργαλείο τεκμηρίωσης, αλλά και πολίτες και επιχειρήσεις οι οποίοι αξιοποιούν τα δεδομένα του προγράμματος ΔΙΑΥΓΕΙΑ για να ενημερωθούν για αποφάσεις που τους αφορούν. Ενδεικτικό παράδειγμα εφαρμογών ανοιχτού λογισμικού που έχουν αναπτυχθεί αξιοποιώντας τα ανοιχτά δεδομένα της ΔΙΑΥΓΕΙΑΣ είναι:

1. H Yπερδιαυγεια

Η ΥπερΔι@ύγεια είναι μια μηχανή αναζήτησης που ψάχνει σε όλα τα έγγραφα που αναρτώνται στο πρόγραμμα Δι@ύγεια. Βασικά χαρακτηριστικά: Αναζήτηση στο περιεχόμενο των PDF που αναρτώνται στην Δι@ύγεια. Πρόσβαση σε αντίγραφα των τελευταίων εγγράφων που αναρτώνται στην Δι@ύγεια. (Πολύ χρήσιμη ειδικά όταν έχει μεγάλο φορτίο η Δι@ύγεια) http://yperdiavgeia.gr/

—

*Εγκρίθηκε από το υπουργικό συμβούλιο το νομοσχέδιο για τη διαφάνεια